Stracisz dane i pieniądze. Czyli jak nie paść ofiarą oszustów?

by Leszek Sadkowski

Prezes UOKiK Tomasz Chróstny w kampanii „Stracisz dane, stracisz pieniądze!” ostrzega konsumentów. Chodzi o podejrzane SMS-y zawierające linki do płatności, dopłaty do przesyłek czy namowy do pobrania aplikacji. Kontakt telefoniczny i podawanie się ze pracownika banku, policji lub urzędu. Wszystko to w atmosferze presji oraz zagrożenia, bez czasu na zastanowienie i obiektywną ocenę sytuacji.

Uwaga! UOKiK, eksperci i media – które już włączyły się w kampanię – alarmują: to może być próba wyłudzenia danych.

W ramach kampanii

Konsument odbiera połączenia telefoniczne, SMS-y albo maile z linkiem do płatności. Do tego dochodzą strach o utratę pieniędzy, ponaglanie do jak najszybszego działania, podania danych. UOKiK w kampanii „Stracisz dane, stracisz pieniądze!” przypomina, że należy stosować zasadę ograniczonego zaufania przy udostępnianiu danych. Ostrzegamy przed groźbą utraty pieniędzy po podaniu przez konsumenta np. loginu i hasła do konta czy wejściu na podejrzaną stronę internetową. Utrata danych może prowadzić do kradzieży oszczędności całego życia. Każdy może paść ofiarą cyberoszustów, dlatego tak ważne jest jak najszersze informowanie konsumentów o zagrożeniach – mówi Tomasz Chróstny, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Aby nie wpaść w pułapki zastawiane przez cyberprzestępców, UOKiK przygotował w ramach kampanii „Stracisz dane, stracisz pieniądze” dwa spoty. Od 5 grudnia są nieodpłatnie emitowane w mediach publicznych w oparciu o art. 31 c ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, a także przez nadawców komercyjnych – Radio ESKA, RMF FM, Radio ZET, Radio Centrum Rzeszów, Radio Kraków i Radio Olsztyn, którzy zgodzili się na wsparcie kampanii bez pobierania wynagrodzenia.

Coraz więcej prób wyłudzeń

Spoty kampanii są dostępne na stronie Stracisz dane, stracisz pieniądze!. W materiałach pokazane są wybrane sytuacje, w których może dojść do wyłudzenia danych i kradzieży pieniędzy. Warto też odwiedzić strony uokik.gov.pl oraz finanse.uokik.gov.pl. Są tam dostępne między innymi – przygotowane przez UOKiK i Biuro Rzecznika Finansowego – odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące nieautoryzowanych transakcji: zakładka FAQ – finanse.uokik.gov.pl/faq/

Tymczasem przestępcy nieustannie udoskonalają sposoby oszustw.

Obserwujemy z roku na rok coraz więcej prób wyłudzeń. Dotyczy to nie tylko fałszywych stron znanych instytucji (phishing), ale także wysyłania SMS-ów oraz wykonywania połączeń, technicznie podając się za kogoś innego (spoofing) – odbiorcy wyświetla się numer infolinii banku, zamiast prawdziwego numeru, z którego pochodzi połączenie. Skalę zjawiska pokazują nasze dane. W 2021 roku liczba zgłoszonych incydentów, polegających na próbie kradzieży danych, wzrosła trzykrotnie w porównaniu do poprzedniego roku. Realizując ataki, oszuści wykorzystują narzędzia zdalnego dostępu do pulpitu, niedoskonałości w budowie sieci telekomunikacyjnej, ale przede wszystkim proste sztuczki socjotechniczne, takie jak zastraszanie i zmuszanie do działania w pośpiechu – mówi Szymon Sidoruk, Analityk Zagrożeń, CERT Polska.

***

Podejrzewasz, że doszło do wyłudzenia twoich danych, pieniędzy? Niezwłocznie:

* skontaktuj się ze swoim bankiem, używając zweryfikowanego kanału kontaktu,
* następnie zmień hasło do bankowości internetowej,
* prześlij SMS do CERT Polska – numer 799 448 084.
* Jeżeli doszło do wyłudzenia środków finansowych, należy to zgłosić policji.

Stosowanie przez oszustów chwytów psychologicznych jest elementem przestępczej strategii. Kontaktują się i informują o rzekomym zagrożeniu zdrowia lub życia bliskiej osoby, próbie kradzieży środków z konta bankowego, czy pilnej potrzebie pomocy policji. Osoba zostaje osaczona przez przestępców, żeby nie mogła skontaktować się z rodziną, bankiem, policją. Ofiara oszustów nie ma czasu na zastanowienie, zweryfikowanie informacji. Racjonalne myślenie schodzi na dalszy plan. Dlatego tak ważne jest nieustanne piętnowanie tych praktyk i ostrzeganie. Trzeba wciąż przypominać, że pracownik banku nie poprosi klienta o podanie loginu i hasła do konta. Warto zachowywać ostrożność, nie działać pod wpływem impulsu, zweryfikować informacje w kilku źródłach, a w razie potrzeby zadzwonić pod numer 112 lub powiadomić najbliższą jednostkę organizacyjną Policji – mówi młodszy inspektor Wanda Mende, Naczelnik Wydziału Profilaktyki Społecznej Biura Prewencji Komendy Głównej Policji.

Możesz również lubić