W pierwszej połowie tego roku w polskie nieruchomości komercyjne zainwestowano 2 mld euro. Z tego 96 procent pochodziło z zagranicznego kapitału, a jedynie 4 od rodzimych inwestorów – wynika z danych CBRE. I nic dziwnego – taką tendencję widać w naszym kraju od wielu lat.
Tymczasem w wielu innych europejskich państwach lokalne inwestycje w nieruchomości komercyjne to kilkadziesiąt procent całych kwot. W ostatnich pięciu latach w Czechach rodzimy kapitał przekraczał jedną piątą całej kwoty, a w Niemczech był wyższy niż 50 procent. Eksperci CBRE wskazują, że w Polsce wciąż brakuje legislacji wspierającej lokalnych inwestorów, jak np. fundusze typu REIT.
Zmiany w prawie
Polski rynek nieruchomości komercyjnych intensywnie rozwija się mimo pandemii. Ma duży potencjał, który dostrzegają zarówno zagraniczni, jak i polscy inwestorzy. Wciąż jednak dysproporcja pomiędzy udziałem rodzimego a zagranicznego kapitału jest ogromna. Widać to szczególnie porównując Polskę do innych krajów Europy, w których odsetek kwoty pochodzącej z lokalnych źródeł jest często ponad dziesięciokrotnie wyższy niż w naszym kraju. U naszych sąsiadów można zauważyć, że kluczem do poprawy tej proporcji są zmiany w prawie, a przede wszystkim udostępnienie inwestorom odpowiednich narzędzi do lokowania kapitału, jak np. fundusze typu REIT. A pieniędzy i chęci naszym rodakom nie brakuje, co widać na przykładzie boomu mieszkaniowego, z którym mamy obecnie do czynienia. Odpowiednie zmiany w prawie pozwoliłyby dywersyfikować kapitał inwestycyjny, którym dysponujemy i z pewnością wpłynęłyby korzystnie na wiele aspektów gospodarki – tłumaczy Daniel Bienias, dyrektor zarządzający CBRE w Polsce.
Przypomnijmy, że REIT-y to spółki lub fundusze inwestycyjne, które działając w oparciu o bardziej przyjazne regulacje prawne ułatwiają inwestorom indywidualnym lokowanie kapitału na rynku nieruchomości komercyjnych na wynajem. Ich wyróżnikiem jest m.in. specjalny status podatkowy. W Europie jako pierwsza – w 1969 r. – instytucję REIT wprowadziła Holandia. Dziś takie spółki istnieją w kilkunastu państwach Unii Europejskiej, w tym u naszych sąsiadów m.in. w Czechach czy w Niemczech.
Szansa dla polskich inwestorów
Nad Wisłą udział rodzimego kapitału w inwestycjach w nieruchomości komercyjne od lat oscyluje wokół maksymalnie 3-4 proc. Podobnie sytuacja wyglądała w Czechach, zanim rząd tego kraju w 2013 roku zdecydował się na uchwalenie ustaw regulujących funkcjonowanie REIT-ów. Taka legislacja zmieniła tam proporcje kapitału i w efekcie w każdym z ostatnich pięciu lat udział rodzimych pieniędzy przekraczał jedną piątą. W zeszłym roku osiągnął 21 procent, a w rekordowym 2018 roku nawet 62.
Wśród krajów, w których REIT-y funkcjonują z powodzeniem, największy odsetek krajowego kapitału w inwestycjach w nieruchomości komercyjne w minionym roku osiągnęła Szwecja – 81 procent. Na drugim miejscu wśród krajów UE jest Francja z udziałem 62, a podium zamykają Niemcy z wynikiem 55 procent. Około połowy rodzimego kapitału w 2020 roku w tym obszarze inwestycji osiągnęły także Belgia i Węgry. Widać zatem wyraźnie, że w tej kwestii jesteśmy outsiderem Europy, co ekonomicznie wykorzystuje kapitał z krajów bogatszych.
Tabela. Pochodzenie kapitału – Europa na koniec 2020 roku
KRAJ | POCHODZENIE KAPITAŁU | 2020 |
Austria | krajowy | 34% |
zagraniczny | 66% | |
Belgia | krajowy | 52% |
zagraniczny | 48% | |
Dania | krajowy | 41% |
zagraniczny | 59% | |
Finlandia | krajowy | 51% |
zagraniczny | 49% | |
Francja | krajowy | 72% |
zagraniczny | 28% | |
Niemcy | krajowy | 55% |
zagraniczny | 45% | |
Węgry | krajowy | 50% |
zagraniczny | 48% | |
Irlandia | krajowy | 16% |
zagraniczny | 84% | |
Włochy | krajowy | 40% |
zagraniczny | 60% | |
Holandia | krajowy | 43% |
zagraniczny | 57% | |
Norwegia | krajowy | 74% |
zagraniczny | 26% | |
Portugalia | krajowy | 21% |
zagraniczny | 79% | |
Hiszpania | krajowy | 24% |
zagraniczny | 76% | |
Szwecja | krajowy | 81% |
zagraniczny | 19% | |
Wielka Brytania | krajowy | 45% |
zagraniczny | 55% | |
Czechy | krajowy | 21% |
zagraniczny | 79% | |
Polska | krajowy | 1% |
zagraniczny | 99% |