Podróże z Fulbrightem. Zagrożenia i szanse w cyfrowym świecie

by Leszek Sadkowski

Kwietniowa konferencja “Ethical, Smart and Safe: Navigating the Digital World of Tomorrow”, poświęcona cyfrowemu światu jutra, współczesnym mediom i technologiom zorganizowana została w ramach obchodów 65-lecia Programu Fulbrighta w Polsce. Wzięło w niej udział ponad 120 osób.

Wydarzenie otworzyli Ambasador USA Mark Brzezinski i Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego Andrzej Szeptycki. Brzezinski wspominał jakie znaczenie miał dla niego pobyt na stypendium Fulbrighta w Polsce na początku lat 90.

65 lat programu Fulbrighta

Opowiedział m.in. o swoich badaniach dotyczących prawa konstytucyjnego, wspominając, że jest wdzięczny, że mógł wtedy doświadczyć “siły intelektu, ludzkiego ducha i dążenia do wyższości prawa nad władzą we wczesnych latach 90.”. Podziękował też Fulbrighterom i Fulbrighterkom za podejmowane aktualne tematy dotyczące technologii świata jutra.

Świetne pomysły często wytrzymują próbę czasu. Jesteśmy teraz w 65. roku istnienia programu Fulbrighta [w Polsce]. Fulbright był takim naprawdę świetnym pomysłem.

Wiceminister Szeptycki zaakcentował dwustronny charakter wymiany polsko-amerykańskiej podkreślając jak różnorodne i często nieoczywiste tematy – od bardzo specyficznych badań związanych z regionem, po rozwijanie talentu muzycznego w grze na marimbie – przyciągają amerykańskie naukowczynie, ekspertów i dydaktyków do naszego kraju.

Pokazuje to, że niejednokrotnie Polska staje się centrum budowania globalnych karier. Podzielił się też z zebranymi informacją, że Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego postanowiło zwiększyć dotację na Program Fulbrighta o milion złotych, co oznacza, że polski wkład finansowy liczy teraz 6 mln złotych. W tym rocznicowym roku życzył też Programowi Fulbrighta w Polsce kolejnych sukcesów.

Eksperci z Polski i USA

Uczestnicy i uczestniczki konferencji wysłuchali wykładu otwierającego prof. Stephena Farnswortha, politologa z University of Mary Washington w stanie Virginia (USA), który przebywa aktualnie na stypendium Fulbrighta na Uniwersytecie Warszawskim. Farnsworth analizował znaczenie humoru politycznego w walce z dezinformacją przywołując przykłady fake newsów z czasów pandemii COVID-19 i ich weryfikacji w wieczornych programach komediowych.

Podczas konferencji wystąpiło 22 ekspertów i ekspertek z Polski i z USA, wśród nich 18 stypendystów i stypendystek Programu Fulbrighta – większość z nich podczas paneli dyskusyjnych. W trakcie konferencji podjęto tematy: znaczenie różnorodności dla jakości dziennikarstwa, społeczny i etyczny wymiar rozwoju sztucznej inteligencji, Zagrocyberbezpieczeństwo w erze wojny hybrydowej czy różne koncepcje rozwoju miast inteligentnych.

W panelach była też okazja do posłuchania perspektyw osób z różnych krajów, pokoleń i z różnym doświadczeniem, podkreślano wagę oddolnych inicjatyw (grass root level) dla edukacji medialnej, włączania perspektyw mniejszości i uwzględniania potrzeb grup defaworyzowanych.

Rozwój cyfrowego świata

Uczestnicy i uczestniczki mieli też okazję wziąć udział w organizowanych równolegle warsztatach tematycznych, w tym poćwiczyć “fact checking” i walkę z dezinformacją na konkretnych przykładach; dowiedzieć się więcej czym jest budowanie marki osobistej (personal branding); posłuchać o zależnościach między digitalizacją a zmianami klimatycznymi; czy spróbować “zaprojektować swoje życie” przy użyciu metodologii UX (user experience) design.

Motywem przewodnim zarówno paneli jak i warsztatów były pytania dotyczące czynnika ludzkiego w rozwoju cyfrowego świata jutra, a konkretniej jak etycznie i bezpiecznie poruszać się w sieci, jak tworzyć i korzystać z dorobku cyfrowych innowacji aby nie zginął nam w tym człowiek i jego potrzeby.

Czy w ogóle jest to możliwe? Kto tworzy technologiczne innowacje a kto jest ich odbiorcą? Jak rozpoznawać fałszywe wiadomości i bronić się przed nimi, skoro są coraz bardziej wszechobecne? Czy są jeszcze jakieś granice między działaniem algorytmów, a prywatnością? To tylko kilka z szerszych pytań, które wracały w różnych odsłonach podczas konferencji.

***

Warto dodać, że działalność programu Fulbrighta wykracza poza polsko-amerykańską wymianę edukacyjną. Jest też okazją na doświadczenie różnorodności innej kultury i stylu życia, które zostają z Fulbrighterami i Fulbrighterkami na długo po zakończeniu grantów. Ambasador Brzezinski podsumował działalność programu Fulbrighta nawiązując do słynnych słów Benjamina Disraeli “Podróże uczą tolerancji”, dodając: “takie szanse osobom ze Stanów Zjednoczonych i z Polski daje Program Fulbrighta.”

Możesz również lubić