Atlas ryzyka biznesowego krajów podsumować można tak: w 2023 r. 21 gospodarek podwyższyło swój rating ryzyka, podczas gdy tylko 4 zostały obniżone; dla Polski nie uległa ona zmianie (ocena ryzyka gospodarczego w Polsce pozostaje na średnim poziomie). W 2023 r. światowa gospodarka wykazała się dość dużą odpornością pomimo kilku globalnych wstrząsów.
Pierwsza edycja Atlasu Ryzyka Krajów Allianz Trade ocenia czynniki ekonomiczne, polityczne i ESG wpływające na ryzyko braku płatności dla firm w 83 gospodarkach na całym świecie.
Zmiana tendencji
W 2023 r. Allianz Trade podwyższył 21 ratingów ryzyka krajów (+13 w porównaniu z 2022 r.) i obniżył 4 (-13 w porównaniu z 2022 r.), co wskazuje na zwiększoną odporność pomimo globalnych wstrząsów.
Puenta oceny ryzyka dla Polski „Najgorsze w Polsce już za nami, ale ożywienie będzie łagodne” – polski eksport skupiony jest na Europie, najwolniej wychodzącej ze spowolnienia – polskie firmy powinny szukać innych rynków zbytu, także dzięki Atlasowi Ryzyka Biznesowego – zwłaszcza w Afryce (najdynamiczniej podnoszone oceny ryzyka), Azji ale też w Ameryce Północnej.
W swoim pierwszym Atlasie Ryzyka Kraju Allianz Trade ujawnia, że w 2023 r. podniósł 21 ratingów ryzyka kraju, a obniżył tylko 4. Tendencja jest zupełnie inna niż w 2022 r., kiedy Allianz Trade podniósł tylko 8 ratingów ryzyka kraju, a obniżył 17.
Ana Boata, dyrektor ds. badań ekonomicznych w Allianz Trade:
W 2022 r. na nasze ratingi ryzyka krajów duży wpływ miały reperkusje wojny na Ukrainie. Jednak w 2023 r. globalna gospodarka wykazała pewną odporność na jeden z najbardziej agresywnych cykli zacieśniania polityki pieniężnej na świecie oraz w obliczu poważnych globalnych wstrząsów.
W związku z tym podnieśliśmy ratingi ryzyka 21 gospodarek, co odpowiada około 19 procent globalnego PKB. Najwięcej podwyżek odnotowano w Afryce (10), a następnie w Europie (6), podczas gdy tylko Chiny i Urugwaj odnotowały poprawę trajektorii ryzyka swoich krajów dla odpowiednio Azji i obu Ameryk.
Najgorsze za nami
Ogólnie rzecz biorąc, patrząc na średnią wszystkich ocen ryzyka krajów Allianz Trade, globalne ryzyko braku płatności dla firm w 2023 r. wynosi nieco powyżej 2 (średnie ryzyko), stabilne w porównaniu do 2022 r. i prawie powróciło do poziomów z 2019 r.
W ujęciu regionalnym średnia ocena ryzyka w Afryce wynosi powyżej 3 (wrażliwe), podczas gdy Bliski Wschód, Ameryka Łacińska i Europa Wschodnia (w tym Rosja) są bliskie, ale poniżej 3 (wrażliwe). Azja i Pacyfik są nieco powyżej 2 (średnie), a Europa Zachodnia i Ameryka Północna są bliskie 1 (niskie).
A Polska? Najgorsze jest za nami, ale nie będzie poprawy bez zmian – m.in. zwiększenia dywersyfikacji eksportu.
Sławomir Bąk, członek Zarządu Allianz Trade w Polsce odpowiedzialny za ocenę ryzyka:
Średnie ryzyko w Europie Środkowo Środkowo-Wschodniej nie oznacza, że nasz region jest monolitem, przeciwnie – jest dosyć zróżnicowany. Średni poziom ryzyka – podobnie jak Polska – mają kraje, w których najczęściej swoich lokalnych, sprawdzonych partnerów mają polscy przedsiębiorcy, m.in. Czechy.
Tymczasem Słowenia nie musi kojarzyć się jedynie z górami i nartami, a Chorwacja tylko z wakacjami nad Adriatykiem – obydwa te kraje awansowały w naszym rankingu ryzyka (Chorwacja nawet dwukrotnie w ostatnim roku!), jest tam ono obecnie niskie, warto więc rozważyć szukanie tam ciekawych opcji biznesowych, także podczas wakacji w nich.
Ożywienie będzie łagodne
Warto zwrócić też uwagę na ocenę Polski – spojrzenia z perspektywy są bezpośrednie i dzięki temu dość trafne. Analitycy Allianz Trade w ocenie bieżących składowych polskiej gospodarki zauważają solidny popyt wewnętrzny, pewne środowisko biznesowe – znacznie powyżej średniej, co prawda finanse publiczne wymagają monitorowania, ale finanse zewnętrzne uległy poprawie.
Puenta – „najgorsze w Polsce już za nami, ale ożywienie będzie łagodne” także z powodu fundamentalnych kwestii, takich jak tendencja do procyklicznych bodźców fiskalnych i wysokie obciążenie długiem zagranicznym.
Jednym z rodzących obawy czynników jest też mało geograficznie zróżnicowana struktura handlu zagranicznego Polski – mówiąc wprost, jej bardzo duża koncentracja na rynkach Europy Zachodniej. W badaniu kraje te mają niską ocenę ryzyka, z czego polscy przedsiębiorcy korzystali w ostatnich latach. Warto jednak obecnie zdawać sobie sprawę, iż dynamika wzrostu strefy euro będzie w najbliższych miesiącach, a nawet kwartałach niska – dynamiczne wzrosty będą w innych regionach, w tym w Afryce i w Azji a także w Ameryce Północnej. Zachęcam polskich managerów i przedsiębiorców do zapoznania się z naszym atlasem ryzyka – w ten sposób szukania ciekawych destynacji dla wzrostu swojego biznesu – podsumowuje Sławomir Bąk.
Mapa ryzyka 2024
Główne czynniki ryzyka
Patrząc w przyszłość, kilka czynników może stanowić wyzwanie dla krajobrazu ryzyka krajów, prowadząc do kolejnych obniżek ratingów w 2024 roku. Wśród głównych czynników ryzyka zidentyfikowanych przez Allianz Trade na 2024 r. znajdują się:
* ograniczenia płynności w środowisku wysokiego zadłużenia publicznego i prywatnego oraz wysokich stóp procentowych
* wzrost poniżej potencjału w większości regionów i niższa siła cenowa dla przedsiębiorstw, co spowoduje spadek wzrostu przychodów
* rosnąca liczba niewypłacalności przedsiębiorstw (+8 procent na całym świecie w 2024 r.), z Europą i USA na czele
* zmiany w globalnych łańcuchach dostaw, które mogą odbić się na krajach z podwójnym deficytem, głównie na bilansach obrotów bieżących
* coraz bardziej spolaryzowana geopolityka w roku pełnym wyborów, z gospodarkami odpowiadającymi za 60 procent globalnego PKB zmierzającymi do sondaży