Globalny polikryzys gospodarczy w latach 2018-2023, zapoczątkowany oficjalną wojną handlową Stanów Zjednoczonych z Chinami, wytworzył nowe szanse i zagrożenia dla gospodarki światowej, które będą utrzymywały nierównomierne osłabienie poszczególnych gospodarek na świecie. Oto największe wyzwania i szanse z którymi będziemy musieli się wkrótce zmierzyć.
Głównym wyzwaniem dla społeczności biznesowej w 2023 roku wg Global Economic Survey są przedłużające się napięcia geopolityczne i niestabilność. Oto podstawowe dane i tezy z tego raportu.
Inflacja, PKB i płace
Wysoka inflacja zajmuje drugie miejsce, odzwierciedlając rosnące ceny żywności i energii, które nie przekładają się na światowe dynamiki spadku cen surowców rolnych, a w odniesieniu do rynku energii – ceny w Polsce są wyższe niż średnia UE zarówno na kontraktach terminowych, jak i na rynku SPOT.
Płace minimalne będą wzrastać w latach 2023-2024, co będzie miało przełożenie na wzrost inflacji, jednocześnie wywierając presję na koszty pracodawców. Kwestia przyciągnięcia oraz zatrzymania pracownika, przy relatywnie niskim bezrobociu, będzie jednym z największych problemów pracodawców.
Przewiduje się, że wzrost realnego PKB w Polsce spowolni do 0,9 procent w 2023 roku, z możliwą korektą w górę, a następnie odbije do 2,1-2,4 procent w 2024 roku.
Polskie dane
W Polsce w 2022 roku funkcjonowało 988,8 tys. aktywnych podmiotów handlowo-usługowych, z czego 969,7 tys. zatrudniało do 9 pracowników, a 781,7 tys. zaliczono do sektora usług. Jednocześnie sprzedaż detaliczna w Polsce wyniosła 1908,0 mld złotych, a całkowita liczba punktów sprzedaży handlowo-usługowej przekroczyła 1,53 mln.
W 2022 roku wartość eksportu ogółem towarów rolno-spożywczych z Polski wyniosła 47,6 mld euro (223 mld zł) i była o 26,7 procent wyższa niż w roku 2021. Jednocześnie 74 procent wartości polskiego eksportu rolnego przypada na kraje Unii Europejskiej, a struktura towarowa eksportu rolno-spożywczego do głównych grup zaliczała: mięso i jego przetwory (20 procent), ziarno zbóż i przetwory (14 procent), tytoń i jego przetwory (9 procent) oraz produkty mleczne (7 procent) i cukier i wyroby cukiernicze (7 procent) – wynika z raportu.
Dodajmy jeszcze, że dla stabilności makroekonomicznej polskiej gospodarki do 2021 roku najważniejszą zmienną była relacja deficytu budżetowego do PKB, a najmniej istotną kategorią był ogólny poziom cen energii. Od 2022 sytuacja uległa diametralnej zmianie, zaliczając do najbardziej istotnych czynników: ogólny poziom cen energii (0,509), dynamikę wzrostu PKB (0,431), relację deficytu budżetowego do PKB (0,361), stopę bezrobocia (0,292), relację salda obrotów bieżących do PKB (0,107) oraz stopę inflacji (0,139).
***
Szanse i zagrożenia dla gospodarki światowej, które będą wpływały na osłabienie rozwoju:
* kontynuowana wojna zastępcza spowodowana inwazją Rosji na Ukrainę
* presja inflacyjna
* restrykcyjne warunki kredytowe
* zmiany w globalnych łańcuchach produkcji i bezpośrednich inwestycji zagranicznych
* kryzys zadłużenia w sferze finansów publicznych